kortste dag van het jaar | Wat is de kortste dag van 2025

De kortste dag van het jaar, ook wel bekend als de winterzonnewende, is een astronomisch fenomeen dat elk jaar rond 21 of 22 december plaatsvindt op het noordelijk halfrond. Op deze dag bereikt de zon het laagste punt aan de hemel, wat resulteert in de minste hoeveelheid daglicht en de langste nacht van het jaar. In dit artikel leggen we uit wat de korste dag van het jaar is en specifiek wat de korste dag van 2025 zal zijn.

Hoe werkt de winterzonnewende?

De aarde draait om haar as terwijl ze in een baan rond de zon beweegt. Deze as staat echter niet loodrecht op de baan om de zon, maar is ongeveer 23,5 graden gekanteld. Hierdoor worden verschillende delen van de aarde gedurende het jaar anders belicht. Tijdens de winterzonnewende helt de noordpool het verst van de zon af, waardoor het noordelijk halfrond de minste zonnestraling ontvangt.

De kortste dag wereldwijd

De exacte datum en tijd van de winterzonnewende kunnen variëren, afhankelijk van de tijdzone en het jaar. Hoewel het op het noordelijk halfrond in december gebeurt, vindt de kortste dag op het zuidelijk halfrond in juni plaats.

In Nederland en België is de kortste dag doorgaans 21 december. Op deze dag duurt het daglicht slechts ongeveer 7 uur en 40 minuten, afhankelijk van je exacte locatie. Dit is aanzienlijk korter dan in de zomer, wanneer de dagen meer dan 16 uur licht kunnen hebben.

Kortste dag van 2025 in Nederland

In 2025 zal de kortste dag van het jaar plaatsvinden op 21 december. Op deze dag zal er dus ook ongeveer 7 uur en 40 minuten daglicht zijn.

Bijzondere tradities en gebruiken

De kortste dag van het jaar heeft door de geschiedenis heen veel culturen geïnspireerd tot feesten en rituelen:

Yule: Een oud Germaans midwinterfeest dat wordt geassocieerd met licht en wedergeboorte. Veel moderne kersttradities, zoals kaarsen en versierde bomen, zijn hierop gebaseerd.
Dongzhi: In China wordt de winterzonnewende gevierd met familie bijeenkomsten en speciale gerechten zoals dumplings.
Stonehenge: In Engeland verzamelen mensen zich bij Stonehenge om de winterzonnewende te vieren en de opkomst van de zon door de stenen te zien.

De wetenschap achter de kortste dag

Hoewel de winterzonnewende de kortste dag van het jaar is, betekent dit niet dat het ook de koudste dag is. Dat komt door het fenomeen van seizoensgebonden thermische vertraging. De aarde koelt langzaam af naarmate er minder zonlicht is, waardoor de koudste dagen meestal pas in januari optreden.

Waarom is de kortste dag belangrijk?

De kortste dag markeert een belangrijk keerpunt in het jaar. Na deze dag beginnen de dagen geleidelijk langer te worden. Dit symboliseert voor veel mensen hoop, vernieuwing en het begin van een nieuw seizoen. Voor landbouwgemeenschappen betekende het dat het licht terugkeerde en dat het groeiseizoen langzaam dichterbij kwam.

Hoe kun je de kortste dag vieren?

De kortste dag biedt een prachtige gelegenheid om stil te staan bij de natuur en de cyclus van het leven. Hier zijn enkele manieren om de dag te vieren:

Maak een winterwandeling en geniet van de natuur.
Steek kaarsen aan als symbool voor het licht dat terugkeert.
Organiseer een gezellig diner met familie en vrienden.
Kijk naar de sterren, omdat de lange nacht perfect is voor sterrenkijken.

Interessante weetjes over de kortste dag

De winterzonnewende is niet overal even kort. Hoe verder je naar het noorden gaat, hoe korter de dag. In sommige delen van Scandinavië komt de zon helemaal niet op.
Op de evenaar hebben alle dagen van het jaar ongeveer dezelfde lengte.
De winterzonnewende wordt vaak gezien als het begin van de winter, hoewel meteorologen de winter meestal laten beginnen op 1 december.
De kortste dag van het jaar is een fascinerend fenomeen dat de cyclische aard van de aarde en het leven weerspiegelt. Of je het nu viert met een ritueel of simpelweg geniet van de magie van een lange winteravond, het is een moment om te koesteren.

Lees ook: Bloedmaan 2025: wanneer kun je de totale maansverduistingen waarnemen?